doszukiwać się
  • Co tam pisze?
    14.09.2011
    14.09.2011
    Czy można uznać, że konstrukcja coś pisze (w znaczeniu 'jest napisane') mieści się w normie użytkowej współczesnej polszczyzny, i potraktować ją na równi z biernikowym (które jest w WSPP opatrzone kwalifikatorem potoczności)?
  • Drwęca

    15.05.2023
    15.05.2023

    Skąd pochodzi nazwa rzeki Drwęcy?

  • błąd w kolędzie?
    29.12.2007
    29.12.2007
    Oto fragment kolędy: „rąbek z głowy zdjęła,/ W który Dziecię owinąwszy,/ Siankiem Go okryła”. Go – to r. męski, Dziecię – nijaki. Zamiana Go na Je usunęłaby niezgodność rodzaju gramatycznego, jednak użycie formy Je w odniesieniu do tej postaci budzi kolejne wątpliwości (uzus?). Poza tym czy takie pozycje tych dwu wyrazów w zdaniu („Dziecię owinąwszy” to coś jak osobne zdanie składowe) rzeczywiście pociąga konieczność zgodności rodzaju?
    Jest zatem błąd czy można to wytłumaczyć inaczej?
  • Dostać okresu
    13.12.2023
    8.01.2018
    Jaka jest poprawna odmiana: dostałam okres czy dostałam okresu?

    To chyba zależy, jak się podejdzie do temu czy jako okres traktujemy jako „prezent” od kogoś i wtedy jest okres, czy jako dolegliwość, wtedy okresu. Tak więc, która forma jest poprawna, czy może obie są w zależności, czy taktujemy okres jako dobry znak czy dolegliwość?

    Pozdrawiam :)
  • Dzień dobry czy Dobry wieczór?
    31.01.2006
    31.01.2006
    Jaki jest przedział czasowy odnośnie używania zwrotów typu: Dzień dobry a Dobry wieczór i Do widzenia a Dobranoc? Moje pytanie dotyczy sytuacji, gdy zimą znaczna część społeczeństwa o godzinie np. 16.00, wchodząc do sklepu, mówi Dobry wieczór, a wychodząc – Dobranoc. Dziwi mnie to, bowiem zawsze używam słów Dobry wieczór, gdy mamy do czynienia z godzinami wieczornymi, tj. np. od 19.00, a Dobranoc, gdy nadchodzi czas pójścia spać. Jaka jest zatem reguła używania powyższych zwrotów?
  • Interpunkcja wyliczeń

    7.05.2020
    11.01.2018

    Adam Wolański twierdzi (18.12.), że prawidłowy jest zapis: Drzewa, takie jak sosny i świerki, nie tracą na zimę igliwia.

    Nie traktowałabym tej wydzielonej przez niego przecinkami części zdania jako wtrącenia, bo bez niej zdanie traci sens. Część takie jak sosny i świerki określa, o jakie drzewa nam chodzi (iglaste). Według mnie prawidłowy zapis to: Drzewa takie jak sosny i świerki nie tracą na zimę igliwia. Podobnie jak bez przecinka zapiszemy np. dziewczyna taka jak ty.

  • Kolektyw

    2.11.2021
    2.11.2021

    Dzień dobry,


    od pewnego czasu nie daje mi spokoju słowo kolektyw. Jakie jest jego pochodzenie? Słowniki niewiele nam mówią, możliwe, że przywędrował do nas z języka łacińskiego, francuskiego, rosyjskiego. Wydaje mi się, że wyraz ten pojawia się coraz częściej w przestrzeni publicznej, chciałbym więc poznać jego etymologię.


    Pozdrawiam.

  • poranek

    15.10.2023
    15.10.2023

    Mam pytanie dotyczące słowa „poranek”. Zastanawia mnie jego pochodzenie, skąd pochodzi przedrostek „po”? Następnie, definicja słownikowa mówi, że poranek następuje po wschodzie słońca, więc czy poprawne jest stwierdzenie, że poranek jest po brzasku, skoro znaczenie słowa brzask to: 1. «światło widoczne na niebie przed wschodem słońca» 2. «odblask rzucany na coś przez źródło światła»? Spotkałam się również z interpretacją poranka związaną z trybem życia, co ma według mnie uzasadnienie.

  • Przecinek
    2.12.2015
    2.12.2015
    Czy w takich konstrukcjach zdaniowych należy użyć drugiego przecinka? Zakładamy, że w każdym zdaniu część po spójniku nie jest wtrąceniem, tylko jest równoważna części przed spójnikiem.
    1. Znacząca większość Szkotów, a także Irlandczyków(,) nie zna języka swoich celtyckich przodków.
    2. Szeryf, a zarazem stróż prawa(,) nie może sobie pozwolić na takie ekscesy.
    3. Niedoświadczony, acz inteligentny człowiek(,) powinien dać sobie z tym radę bez trudu.

  • słowa mylone i mylnie rozumiane
    4.04.2009
    4.04.2009
    Szanowni Państwo,
    będę niezmiernie wdzięczna za pomoc w interpretacji następującego zagadnienia: „Wyrazy mylone i źle rozumiane”, np. irracjonalny to jest 'pozarozumowy', a nie 'absurdalny', por. też adaptować i adoptować, lipny i lipowy, owocny i owocowy itp. Jest to dla mnie bardzo ważne.
    Z góry dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego